पंडित दीनदयाल उपाध्याय उन्नत कृषि शिक्षा योजना

नमस्कार शेतकरी मित्रांनो,

पंडित दीनदयाळ उपाध्याय उन्नत कृषी शिक्षा ही योजना 2016 मध्ये गाय-आधारित अर्थव्यवस्था, नैसर्गिक शेती आणि सेंद्रिय शेतीच्या संदर्भात कृषी शिक्षणाला प्रोत्साहन देण्याच्या उद्देशाने सुरू करण्यात आली. ज्ञान संस्थांसोबत भागीदारी करून ग्रामीण विकास प्रक्रियेत परिवर्तन घडवून आणण्याची कल्पना या उपक्रमाची आहे. हा कृषी आणि शेतकरी कल्याण मंत्रालयाचा एक उपक्रम आहे आणि तो भारतीय कृषी संशोधन परिषदेच्या (ICAR) शिक्षण शाखेद्वारे राबविला जातो.

उद्देश्य:

• सेंद्रिय आणि शाश्वत शेतीशी संबंधित गरजा पूर्ण करण्यासाठी गावपातळीवर कुशल मानव संसाधनांची स्थापना करणे.
• सेंद्रिय शेती, नैसर्गिक शेती, ग्रामीण अर्थव्यवस्था आणि शाश्वत शेती या क्षेत्रात ग्रामीण निवासस्थानांना व्यावसायिक सहाय्य प्रदान करणे.
• स्थापन केलेल्या शेतकरी प्रशिक्षण केंद्रांद्वारे योजनेच्या इतर सहायक उपक्रमांचा गावपातळीवर विस्तार करणे.

अंमलबजावणीची व्याप्ती:

• या योजनेच्या अंमलबजावणीसाठी देशभरातील एकूण 100 केंद्रांचा सहभाग असेल. सेंद्रिय आणि नैसर्गिक शेतीशी संबंधित त्यांचे ज्ञान, कौशल्य, क्षमता आणि अनुभवाच्या आधारे या केंद्रांची निवड करण्यात आली आहे.
• योजनेच्या विविध उपक्रमांच्या समन्वयासाठी चार समन्वयकांची टीम नेमण्यात आली आहे. यापैकी काही उपक्रमांमध्ये सेंद्रिय शेती, नैसर्गिक शेती आणि गाई-आधारित अर्थशास्त्राशी संबंधित मुद्द्यांवर प्रशिक्षण देणे, नोडल एजन्सींशी सल्लामसलत करून लाभार्थी निवडणे, सहभागींचे कल्याण सुनिश्चित करणे इत्यादींचा समावेश आहे.

शेतकरी निवडीचे निकष:

• नियुक्त केंद्रे खालील अटींच्या अधीन राहून या उपक्रमासाठी शेतकऱ्यांची निवड करू शकतात:
• निवड करण्यापूर्वी शेतकऱ्यांचे मूल्यमापन सेंद्रिय शेती, नैसर्गिक शेती आणि गाईवर आधारित अर्थव्यवस्थेतील त्यांची आवड याच्या आधारे करण्यात यावे.
• जे शेतकरी सध्या सेंद्रिय शेती, नैसर्गिक शेती किंवा गाईवर आधारित अर्थव्यवस्थेचा अवलंब करत आहेत त्यांना प्राधान्य दिले पाहिजे.
• सर्व समाजातील शेतकऱ्यांना योग्य प्रतिनिधित्व दिले पाहिजे.
• निवड करताना कोणत्याही प्रकारचा लिंगभेद नसावा.

शेतकऱ्यांना प्रशिक्षण देण्याची जबाबदारी सोपविण्यात आलेल्या केंद्रांनी पुढील गोष्टी करणे अपेक्षित आहे:

• प्रत्येक प्रशिक्षण सत्राच्या शेवटी, विद्यापीठ/संस्थेच्या नोडल ऑफिसरकडे संलग्न प्रोफॉर्मानुसार शेतकऱ्यांची माहितीची यादी सबमिट करावी.
• प्रशिक्षणाच्या सर्व दिवसांची उपस्थिती नोंद ठेवावी.
• प्रशिक्षण कार्यक्रमाच्या शेवटी उद्घाटन, समारोप समारंभ, क्षेत्र भेटी, प्रात्यक्षिके, व्याख्याने, कार्यक्रमाचे वृत्तपत्रातील कटींग इत्यादींचे फोटो किंवा व्हिडिओ समाविष्ट करून अंतिम अहवाल सबमिट करावा.

तुम्हाला या योजनेविषयी माहिती आहे का? तुम्ही या योजनेचा लाभ मिळाला आहे का? तुमची उत्तरे कमेंट बॉक्समध्ये लिहून आम्हाला पाठवा. याशिवाय, आमच्या टोल फ्री क्रमांक 1800-1036-110 वर संपर्क साधून देखील तुम्ही देहातच्या कृषी तज्ञांकडून मोफत सल्ला मिळवू शकता. तसेच राष्ट्रीय पशुधन अभियान योजनेशी संबंधित कोणत्याही प्रकारच्या माहितीसाठी, तुम्ही तुमचे प्रश्न कमेंट बॉक्समध्ये लिहून आम्हाला विचारू शकता. अशाच इतर योजनांच्या माहितीसाठी देहातशी कनेक्टेड रहा. तसेच ही पोस्ट लाईक आणि शेअर करायला विसरू नका.